Jaga jazzist og Britten Sinfonia, Rockefeller.
Når eg fyrst opplev noko verkeleg
vakkert, sluttar eg å vera kritikar. Det er mykje tryggare å skriva som ein kritikar, med ein kjøleg distanse frå ein sjølv-opphøgd posisjon (eg kunne til dømes seia at orkesteret ikkje kom til sin rett, at Jaga tok for stor plass, men eg let den diskusjonen liggja så nokon andre kan ta han opp), for utan kritikken vert lyttaren ståande naken med si eiga oppleving og erfaring.
Som regel lyttar eg til gode konsertar
på følgjande vis: Eg lukkar auga og fordeler dei ulike instrumenta
sine røyster lagvis i hovudet (eventuelt også ned i brystet dersom
musikken treng meir plass). Slik har eg all musikken samla i meg,
samstundes om eg har høve til å isolera dei ulike røystene og
studera dei kvar for seg.
I kveld nyttar ikkje dette. Der er for
mange instrument, for mange melodiar og røyster. I plassen vert
musikken ein masse. Dette gjer ikkje opplevinga mindre kroppsleg. Eg
kjenner ribbeina pressa seg mot huda idet holrommet mellom dei vert
fylt av lyd. På eit punkt vert presset innanfrå så
stort at musikken pressar tårer ut av auga mine. Eg må halda tårene
attende, for eg har ikkje vassfast mascara på meg, og eg vil ikkje
at alle desse menneska skal få sjå meg med svarte skuggar under
auga. For eg er ikkje ulukkeleg. Om eg skulle setja ord på det, så
måtte det bli noko som dette: Menneska
som er samla i dette rommet, lagar denne augenblinken saman.
Han er allereie borte, samstundes som han er her så intenst, og alle
menneska sine ytre og indre konfliktar er viska ut. Eg tenkjer på alt som kunne ha vore som
dette, men som aldri kan bli det, fordi menneske ikkje har evna til å
leva i det. Det vakre vrir seg i meg, og eg ønskjer
at eg kunne uttrykka det, visa det fram og gjeva andre det som vert
gjeve meg i denne eine augneblinken, men orda mine vil aldri bli rike
nok.
Dei andre kring meg fyller
publikumsrolla si på konvensjonelt vis. Dei klappar begeistra og ler
av dei flaue vitsane som blir serverte mellom stykka. Eg er
redd folk trur at eg ikkje liker det, berre fordi eg ikkje orkar å
slå handflatene mine mot kvarandre i høgt tempo. Fordi eg ikkje
smiler. Eg håper musikarane kan sjå på andletet mitt at eg ikkje
er utakksam for det dei gjev meg. Eg skjønar at dei treng ein
pause mellom to songar. Men kan ikkje pausa heller vera fylt med
stille i plassen for lyd som bryt sund den skjøre, vakre tråden som
musikken har spunne? Skjønar dei ikkje kor viktig dette er?
Kommentarer